Jezuici utrzymują, że pierwszy samochód wynalazł członek ich zakonu. Z informacji domu generalnego Towarzystwa Jezusowego w Rzymie wynika, że pierwszy pojazd poruszany maszyną skonstruował flamandzki jezuita Ferdinand Verbiest (1623-88) na dworze cesarza Chin. Automobil, pomyślany jako zabawka, napędzany był turbiną parową rozpalaną węglem. Jazda próbna prototypu o długości 60 cm miała miejsce w 1679 r. w ogrodach pałacu cesarskiego w Pekinie i zachwyciła władcę. Jego urządzenie działało na zasadzie niewielkiej i prostej turbiny parowej. Składało się z drewnianej ramy (podwozia) długości ok. 60 cm, ustawionego na nim metalowego kociołka, napełnionego wodą, umieszczonego nad paleniskiem. Kociołek posiadał wysunięty ustnik, z którego wydobywający się strumień pary napędzał – poziomo ustawione nad tylną osią – koło zębate. Koło za pośrednictwem prostej przekładni przenosiło napęd na oś tylnego koła. Do ramy doczepiono z przodu piąte koło, które pozwalało na kierowanie modelem. Podobno owe urządzenie mogło jeździć przez około godzinę.
Verbiest nazwał wymyśloną przez siebie konstrukcję „gorejący wiatr” i opisał w pracy Astronomia Europea, wydanej po chińsku a potem w 1687 r. po łacinie. Model tego pojazdu zrekonstruował w 1775 r. fizyk i mechanik Johann Lorenz Boeckmann, który zajmował się między innymi telegrafami optycznymi. Rekonstrukcję pojazdu Verbiesta wystawiono w 1860 r. w muzeum w Karlsruhe.
W książkach autorstwa Aleksandra Mariana Rostockiego przedstawiono rysunek tego pojazdu wykonany przez Bohdana Wróblewskiego. Kronika Techniki (wydanie polskie z 1992 roku) podaje, że Verbiest jeździł swoim pojazdem po ulicach Pekina. Wynikałoby z tego, że zbudował nie tylko model miniaturowy, ale i normalnej wielkości wehikuł parowy.
Ponieważ o. Verbiest swego czasu pokonał w konkursie astronomicznym swego chińskiego rywala, otrzymał tytuł nadwornego matematyka cesarskiego.
<= Pojazd zbudowany przez Ferdinanda Verbiesta
(foto. Za Wikipedia.org)
Ferdinand Verbiest (ur. 9 października 1623 w Pittem, zm. 28 stycznia 1688 w Pekinie) – misjonarz jezuicki, Belg z pochodzenia. W latach 1659-1688 przebywał w Chinach na dworze cesarza Kangxi, zajmując się badaniami i doświadczeniami z zakresu fizyki.
Podczas pobytu w Chinach Verbiest zajmował się astronomią, geografią, konstrukcją przyrządów astronomicznych i dział. Sporządził kilka map i prac geograficznych w języku chińskim. Był wiceprowincjałem zakonu jezuitów w Pekinie i miał tytuł mandaryna. Utrzymywał kontakt korespondencyjny z królem polskim Janem III Sobieskim, który próbował nawiązać stosunki z Chinami. Sobieski przesłał cesarzowi Kangxi za pośrednictwem Verbiesta swój portret, w zamian otrzymał napisaną przez cesarza odę i dwa wazony z porcelany. Z obszernej korespondencji Verbiesta z Sobieskim zachował się jedynie ostatni list. Zginął 28 stycznia 1688 w wyniku niefortunnego upadku z konia.
Opracowanie Leonardo
na podstawie Wikipedia.org
