Która z polskich pielgrzymek na Jasną Górę jest najstarsza? Która z nich ma nieprzerwaną tradycję pielgrzymowania? Powszechnie uważa się, że palmę pierwszeństwa dzierży Kaliska Pielgrzymka Piesza. Tak bowiem jasnogórskie, jak i kaliskie zapisy dokumentują, że wychodziła ona od 1637 roku z kaliskiej Kolegiaty i zmierzała utartą trasą przez Głuszynę, Wieluń, Krzepice, Kłobuck do Częstochowy.
Jednak oprócz wspomnianego 1637 roku, istnieje zapis o 30 lat starszy, dokumentujący pielgrzymkę na Jasną Górę sodalisów z jezuickiego kolegium w Kaliszu. Można domniemywać, że pielgrzymowali oni na Jasną Górę każdego roku, ponieważ spośród nich wielu wstąpiło do zakonu Paulinów.
Wiadomo również, że w 1618 roku wyruszyła z Kalisza na Jasną Górę piesza pielgrzymka z kościoła Ojców Franciszkanów, zorganizowana przez Bractwo Męki Pańskiej. Pielgrzymowali od 30 kwietnia do 7 maja, aby zdążyć wrócić na odpust patrona swojego kościoła, św. Stanisława, czyli na 8 maja. Jak można z tego wnioskować, już wówczas pielgrzymowano na Jasną Górę w różnych terminach, jednak najczęściej na odpust Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, 8 września. Wówczas na Jasnej Górze gromadzili się w większości rolnicy, aby podziękować za doroczne plony, za żniwa.
Ale pielgrzymowano też z Kalisza na odpust Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, 15 sierpnia. Z jasnogórskich rejestrów wynika, że do końca XIX wieku, aczkolwiek nieregularnie, przychodziły na Jasną Górę pielgrzymki Kaliszan w tych dwóch terminach. Dopiero w XX wieku utrwaliła się tradycja pielgrzymki sierpniowej. Co jednak charakterystyczne, od bardzo dawna kaliscy pielgrzymi przybywali na Jasną Górę już wieczorem czy to 13 sierpnia czy 6 września, aby pełne dwa dni spędzić w Częstochowie, i dopiero następnego dnia po odpuście wyruszyć rankiem w drogę powrotną. I tak jest do dzisiaj. Pod tym względem pielgrzymka kaliska należy do wyjątkowych.*
Opr. Leonardo
*Tekst z: Czesław Ryszka, „Od Jozefa do Maryi. Od Maryi do Józefa. Cztery wieki pielgrzymowania z Kalisza na Jasną Górę”, Kalisz 2012; Wydawca Sanktuarium Św. Józefa, s. 9
25/08/2017
